Każdego roku 10 września obchodzony jest Światowy Dzień Zapobiegania Samobójstwom, którego celem jest zwrócenie uwagi na poważny problem samobójstw oraz promowanie działań profilaktycznych. Inicjatywa została zapoczątkowana w 2003 roku przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Zapobiegania Samobójstwom (IASP) i od tego czasu ten dzień przypomina o konieczności podejmowania działań, aby ratować ludzkie życie. Mimo że o zagrożeniach takich jak wypadki drogowe mówi się często, temat samobójstw wciąż pozostaje marginalizowany, mimo że skala problemu jest ogromna.
Powszechny problem, ale trudny temat
Choć samobójstwo dotyka wiele osób bezpośrednio lub pośrednio, temat ten wciąż budzi wiele trudności w rozmowie. Niewiele osób wie, jak rozpoznać, że ktoś jest zagrożony lub jak można skutecznie pomóc. Myśli samobójcze mogą dotykać osoby w każdym wieku, niezależnie od płci, wykształcenia czy statusu społecznego.
Aby skutecznie przeciwdziałać samobójstwom, niezwykle istotne jest, byśmy nauczyli się rozpoznawać sygnały ostrzegawcze i wiedzieli, jak reagować, gdy ktoś z naszego otoczenia potrzebuje pomocy.
Jak rozpoznać osobę w kryzysie?
Osoby zagrożone samobójstwem często przejawiają pewne charakterystyczne objawy, które mogą sygnalizować poważny kryzys. Do najczęstszych symptomów należą:
- Otwarte mówienie o chęci popełnienia samobójstwa.
- Problemy z jedzeniem, snem i codziennymi czynnościami.
- Nagłe, drastyczne zmiany w zachowaniu i izolowanie się od innych.
- Utrata zainteresowania pracą, szkołą czy dotychczasowymi pasjami.
- Porządkowanie spraw, takie jak spisywanie testamentu czy rozdzielanie osobistych przedmiotów.
- Podejmowanie ryzykownych zachowań, wzmożone zainteresowanie tematami śmierci.
- Zaniedbanie swojego wyglądu, zwiększone spożycie alkoholu, narkotyków czy leków.
- Wcześniejsze próby samobójcze lub samookaleczanie.
Warto pamiętać, że przyczyny takiego stanu mogą być różnorodne – od traumy po stracie bliskiej osoby, przez utratę ważnych życiowych planów czy wartości, aż po problemy zdrowotne i psychiczne.
Jak reagować?
Jeśli ktoś bliski zwierza się, że ma myśli samobójcze, nie powinniśmy tego bagatelizować ani unikać rozmowy. Ważne, aby:
- Nie bać się poruszać tematu i nie okazywać zdziwienia.
- Wysłuchać z uwagą, oferując wsparcie emocjonalne bez oceniania.
- Zapewnić czas i gotowość do słuchania, akceptując emocje rozmówcy.
- Nie dawać pochopnych rad, ale starać się pomóc w znalezieniu specjalistycznej pomocy.
Istnieje wiele miejsc, gdzie osoby w kryzysie psychicznym mogą znaleźć wsparcie. Oto kilka numerów telefonów, które działają przez całą dobę:
- Centrum Wsparcia dla osób dorosłych: 800 70 2222
- Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży: 116 111
- Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka: 800 12 12 12
- Telefon wsparcia emocjonalnego dla dorosłych: 116 123
- W sytuacji zagrożenia życia: 112
Ludzka życzliwość może ocalić życie
Zachowanie życia to nie tylko kwestia profesjonalnej pomocy, ale także codziennej ludzkiej życzliwości i gotowości do wysłuchania drugiego człowieka. Tam, gdzie pojawia się niebezpieczeństwo, zawsze istnieje także szansa na ratunek. Warto, byśmy pamiętali, że nawet mały gest może mieć ogromne znaczenie dla osoby w kryzysie.
Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. W portalu Dwa Kwadranse każdego dnia piszemy o najważniejszych wydarzeniach z regionu. Bądź na bieżąco! Obserwuj Dwa Kwadranse na Facebooku, Instagramie, platformie X oraz TikToku.
Fot. Pexels
