Ciszej, szybciej, nowocześniej – rewolucja na polskiej kolei

To zmiana, którą usłyszą – a raczej… nie usłyszą – tysiące mieszkańców w całej Polsce. Od 15 kwietnia maszyniści nie są już zobowiązani do nadawania głośnego sygnału Rp1 „Baczność” przed każdym przejazdem kolejowo-drogowym, jeśli jest on zabezpieczony rogatkami lub sygnalizacją świetlno-dźwiękową. To efekt nowelizacji rozporządzenia ws. ogólnych warunków prowadzenia ruchu kolejowego i sygnalizacji, podpisanej przez ministra infrastruktury Dariusza Klimczaka.

Koniec z hałasem – ulga dla mieszkańców

To, co dla kolei było rutynową czynnością, dla mieszkańców okolic torów stanowiło codzienną udrękę – hałaśliwy sygnał ostrzegawczy „Baczność” nadawany za każdym razem, gdy pociąg zbliżał się do przejazdu. Nowelizacja przepisów sprawi, że w wielu miejscach Polski zapanuje upragniona cisza.

Na przykład – na popularnej trasie Warszawa–Poznań–granica państwa, maszyniści będą musieli użyć sygnału tylko 9 razy, zamiast dotychczasowych… 139! To realna zmiana dla komfortu życia tysięcy ludzi mieszkających w pobliżu torów.

Sygnał „Baczność” pozostaje obowiązkowy jedynie tam, gdzie przejazdy i przejścia nie są wyposażone w żadne zabezpieczenia.

Nie tylko cisza. Zmiany, które przyspieszą i usprawnią kolej

Nowelizacja to jednak znacznie więcej niż tylko eliminacja uciążliwego dźwięku. To kompleksowy pakiet zmian, które mają poprawić bezpieczeństwo, zwiększyć przepustowość i usprawnić codzienne funkcjonowanie całej sieci kolejowej – od pasażerskich po towarowe. Oto najważniejsze z nich:

• Nowe tablice hamowania – pojawią się 14 grudnia 2025 r., równolegle z wejściem w życie nowego rozkładu jazdy.
• Koniec z ograniczeniami manewrowymi dla pociągów przewożących towary niebezpieczne.
• Zwiększenie prędkości jazdy bez znajomości szlaku – z 40 do 60 km/h dla pociągów pasażerskich w sytuacjach nadzwyczajnych.
• Przyspieszenie po zatrzymaniu na sygnał „Stój” (S1) – z 20 do 40 km/h w przypadku jazdy dalej po semaforze samoczynnym lub wyprawieniu na sygnał zastępczy (Sz).
• Doprecyzowanie zasad dotyczących sygnału Sz – prędkość 40 km/h obowiązywać będzie do końca rozjazdów w okręgu zwrotnicowym osłanianych semaforem, zamiast „w granicach posterunku ruchu”.
• Dłuższy czas ważności próby hamulca – z 12 do 24 godzin, jeśli układ hamulcowy był pozbawiony sprężonego powietrza.
• Nowe uprawnienia dla konduktora – teraz również on będzie mógł podawać sygnał odjazdu pociągu.
• Zniesienie obowiązku przeglądu technicznego pociągów powyżej 120 km/h na stacjach zwrotnych.
• Nowe możliwości oznaczania semaforów – listwy białe lub biało-czerwone zastąpią dotychczasowe malowanie masztów.
• Nowy wskaźnik W21a – fakultatywny, wprowadzany pilotażowo na wniosek zarządcy infrastruktury.
• Ułatwienia dla projektów pilotażowych nowego systemu sygnalizacji.
• Zastosowanie tablic zamiast świateł na semaforach samoczynnych – dotyczy wskaźników W19 i W20, co pozwoli wyeliminować ograniczenia wynikające z braku drogi hamowania na ostatnim odstępie.

Kiedy zmiany wejdą w życie?

Znowelizowane przepisy zaczną obowiązywać po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw – z wyjątkiem nowych tablic hamowania, które zostaną wdrożone dopiero 14 grudnia 2025 roku.

Fot. Koleje Śląskie