2 sierpnia 2024 roku o godzinie 11:00 przed siedzibą zarządu RKS Raków Częstochowa przy ulicy Limanowskiego 83 odbyła się uroczystość odsłonięcia tablicy upamiętniającej Mariana Federaka. Wydarzenie zorganizowane zostało przez Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach, Urząd Miasta Częstochowa oraz RKS Raków Częstochowa.
Marian Federak, założyciel klubu sportowego „Racovia” i weteran Wojska Polskiego, urodził się 3 stycznia 1901 roku w Bliżynie koło Starachowic. Był synem Jana i Wandy z domu Skrzyńskiej. W latach 1919-1921 służył w IV Warszawskim Batalionie Etapowym oraz Batalionie Celnym nr 29, biorąc udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Służbę wojskową zakończył w stopniu sierżanta WP. W 1939 roku uczestniczył w wojnie obronnej, a podczas II wojny światowej działał w konspiracyjnych strukturach PPS-WRN na terenie Częstochowy.
Za swoją działalność konspiracyjną Marian Federak został aresztowany przez Niemców 3 listopada 1944 roku. Trafił do obozu pracy w Gassen, filii KL Gross-Rosen, gdzie został zamordowany 24 grudnia 1944 roku. Federak był aktywnym działaczem społecznym i jednym z założycieli klubu sportowego „Racovia”, który obecnie nosi nazwę RKS Raków Częstochowa.
Data odsłonięcia tablicy upamiętniającej Federaka zbiegała się z 84. rocznicą przybycia pierwszego transportu do obozu Gross-Rosen, w którego podobozie w Gassen został zamordowany. Uczestnicy uroczystości wspominali te tragiczne wydarzenia, cytując słowa Stanisława Wądołowskiego, jednego z więźniów KL Gross-Rosen: „Był wtedy piękny, słoneczny dzień 2 sierpnia 1940 roku, godzina około szóstej po południu. Wchodziliśmy do ogrodzenia, popędzani, bici i poszturchiwani przez esesmanów. Na wieżach wartowniczych zaciągnięte zostały posterunki, a wycelowane lufy broni maszynowej w środek ogrodzonego drutem kolczastym baraku i wznoszące się od północy strome i dzikie skały granitowych kamieniołomów zdawały się nam mówić: 'Tu nie ma żadnej nadziei'”.
Tablica została ufundowana przez Oddziałowe Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Katowicach.
Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. W portalu Dwa Kwadranse każdego dnia piszemy o najważniejszych wydarzeniach z regionu. Bądź na bieżąco! Obserwuj Dwa Kwadranse na Facebooku, Instagramie, platformie X oraz TikToku.
Fot. IPN w Katowicach
