Katowice. Miasto zmian. Klimat, powietrze i wspólna przyszłość. To właśnie te hasła zdominowały jeden z najważniejszych paneli Europejskiego Kongresu Gospodarczego, który odbył się w sercu Śląska. Podczas dyskusji poruszono kwestie kluczowe dla mieszkańców miast – od adaptacji do zmian klimatycznych po realne działania na rzecz poprawy jakości powietrza.
Wśród uczestników panelu znaleźli się liderzy i eksperci, którzy na co dzień kształtują ekologiczną przyszłość regionu: Joanna Bojczuk z Zarządu Województwa Śląskiego, Jarosław Makowski, wiceprezydent Katowic, Andrzej Guła z Polskiego Alarmu Smogowego oraz Igor Śmietański, wiceprzewodniczący Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.
Antysmogowe decyzje – punkt zwrotny
– To nie sprint, to maraton – pełen wyzwań, ale i nadziei. Potrzebujemy zmian, determinacji i cierpliwości – mówiła Joanna Bojczuk. Jej zdaniem kluczowym momentem było przyjęcie uchwały antysmogowej, która wyznaczyła nowy kierunek dla polityki środowiskowej województwa. Do tej pory wymieniono ponad połowę pozaklasowych pieców. Dodatkowo strategia „Zielone Śląskie” wskazuje konkretne obszary działania, a fundusze unijne wspierają projekty związane z termomodernizacją i rozwojem ekologicznego transportu.
Mniej smogu, więcej świadomości
Zdecydowanie lepsza jakość powietrza w Katowicach to nie przypadek. Jeszcze dekadę temu notowano aż 69 dni w roku z dramatycznym stanem powietrza. Dziś ta liczba spadła do około 12. Jak zauważył wiceprezydent Katowic, Jarosław Makowski: – To nie tylko efekt działań technicznych, ale i zmiany świadomości społecznej. Kiedyś temat smogu był lekceważony, dziś to sprawa najwyższej wagi dla zdrowia publicznego.
Samorządy pokazują, że można
Andrzej Guła przypomniał sukcesy niektórych miast, jak choćby Krakowa, który dzięki konsekwentnej polityce antysmogowej znacząco ograniczył liczbę dni z przekroczeniami norm jakości powietrza – z 150 do kilkunastu rocznie. – To pokazuje, że jeśli samorządy są zdeterminowane, mogą zdziałać bardzo wiele. Ale to nie wystarczy – potrzebne jest wsparcie ze strony rządu. Polska nadal pozostaje najbardziej zanieczyszczonym krajem w UE, a smog każdego roku przyczynia się do przedwczesnej śmierci ponad 50 tysięcy osób – zaznaczył lider Polskiego Alarmu Smogowego.
Współpraca kluczem do sukcesu
Ważną częścią rozmów była także współpraca między samorządami a sektorem prywatnym. Przedstawiono przykłady udanych projektów, które łączą troskę o środowisko z nowoczesnymi rozwiązaniami technologicznymi. Szczególne zainteresowanie wzbudził program „Czyste Powietrze”, którego przyszłość i możliwości rozwoju były szeroko komentowane.
Śląsk liderem zielonej transformacji
Nie bez znaczenia jest fakt, że Województwo Śląskie pełniło rolę współgospodarza Kongresu i aktywnie uczestniczy w debacie o transformacji regionów. W obliczu zmian klimatycznych i konieczności odejścia od paliw kopalnych, region staje się laboratorium zielonych rozwiązań, które mogą być wzorem dla całej Polski.
Fot. Andrzej Grygiel / UMWŚ
