Eko-nagrody dla katowickich spółek
Na terenie nieczynnej kwatery składowiska odpadów znajduje się farma fotowoltaiczna, która produkuje ekologiczną energię. Za jej budowę Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej otrzymało nagrodę Ekolaur przyznawaną przez Polską Izbę Ekologii. W tym roku Ekolaur trafił także do Katowickich Inwestycji za wdrożenie modelu hydraulicznego, który pozwala sprawdzać działanie kanalizacji i symulować, jak wpływają na nią różne sytuacje. Uroczysta gala, podczas której wręczono nagrody, odbyła się 26 listopada.
– W Katowicach stawiamy na ekologię. Już pięć lat temu, jako jedno z pierwszych miast w Polsce uruchomiliśmy Zielony Budżet. Realizujemy również szereg proekologicznych inwestycji, takich jak termomodernizacje budynków z zasobu komunalnego czy dofinansowanie wymiany źródeł ogrzewania na bardziej ekologiczne – mówi Marcin Krupa, prezydent Katowic. – Takie nagrody jak Ekolaur, przyznawany przez Polską Izbę Ekologii potwierdzają, że działania naszych spółek zmierzają we właściwym kierunku. Budowa farmy fotowoltaicznej na zrekultywowanej kwaterze składowiska odpadów jest projektem godnym naśladowania. Z kolei program analizujący funkcjonowanie sieci kanalizacyjnej to już nie tylko kwestia ekologii, ale w dobie zmian klimatu, wręcz kwestia bezpieczeństwa mieszkańców – dodaje prezydent.
MPGK inwestuje w odnawialne źródła energii
W 2023 r. MPGK Katowice zakończyło budowę farmy fotowoltaicznej na zrekultywowanej i zamkniętej kwaterze składowiska odpadów przy ul. Żwirowej. Inwestycja zajmuje powierzchnię ok. 17,5 tys. m2. Wybudowana elektrownia fotowoltaiczna ma moc 1,188 MWp i składa się z 2160 paneli. W ramach przedsięwzięcia zamontowano również inwertery o mocy 90 kW, które przekształcają prąd stały produkowany przez panele na zmienny, co pozwala na efektywne korzystanie z wyprodukowanej energii. Dodatkowo posadowiona została stacja transformatorowa nN/SN oraz zamontowano wewnętrzną instalację elektryczną.
– Miejsce, na którym powstała farma, zostało wybrane nieprzypadkowo. Po zamknięciu wysypiska nie można na jego terenie stawiać żadnych obiektów budowlanych przez 50 lat, chyba że uzyska się stosowne decyzje i dokumenty pozwalające na odstępstwo od tego wymogu. I właśnie taką ścieżkę wybrała spółka MPGK, której cały czas przyświecała idea wykorzystywania tego terenu w sposób efektywny i ekologiczny. Możliwość przekształcenia nieużytków wpisuje się w zasady zrównoważonego rozwoju. Dodatkowo miejsce to ma doskonałe położenie pod względem dostępności światła słonecznego, co przy tego typu inwestycji jest kluczowe – podkreśla Robert Potucha, wiceprezes MPGK Katowice.
Wytworzona przez elektrownię fotowoltaiczną energia zasila znajdujący się w sąsiedztwie Zakład Odzysku i Unieszkodliwiania Odpadów, co przekłada się na niższe koszty jego funkcjonowania i mniejsze zużycie energii pochodzącej z tradycyjnych źródeł. Energia z farmy pokrywa ok. 20% zapotrzebowania Zakładu. Koszt budowy elektrowni wyniósł prawie 5 mln zł, z czego 2 mln zł to dofinansowanie w formie pożyczki z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.
Miejsce, w którym znajduje się farma składa się z trzech kwater. Na pierwszej zamontowane zostały panele uruchomionej już farmy. Druga jest w trakcie rekultywacji i docelowo na niej również powstanie farma fotowoltaiczna. Natomiast trzecia kwatera pozostaje w użytkowaniu, jednak planuje się, że w przyszłości również tam powstanie kolejna elektrownia słoneczna.
Nagrodzono także program analizujący funkcjonowanie kanalizacji
Farma fotowoltaiczna to nie jedyny projekt doceniony przez kapitułę konkursu. Miasto Katowice, dzięki pracy miejskiej spółki Katowickie Inwestycje S.A., wprowadza również innowacyjne rozwiązania, wspierające funkcjonowanie sieci kanalizacyjnej. Wśród nich jest m.in. wdrożenie systemu hydraulicznego sieci kanalizacyjnej, które było realizowane od czerwca 2022 roku do listopada 2023 roku i zostało nagrodzone nagrodą Ekolaur. To zaawansowany technologicznie system, który pozwala analizować i symulować funkcjonowanie kanalizacji. Wykorzystuje do tego nowoczesne oprogramowanie GIS oraz sieć czujników, które na bieżąco dostarczają informacji o tym, co dzieje się w podziemnym labiryncie rur oraz wszystkich elementach odpowiadających za odprowadzanie ścieków oraz deszczówki.
– Model hydrauliczny pozwala na przeprowadzanie symulacji i analiz. Dzięki niemu sprawdzamy jak nawalny deszcz w danej dzielnicy wpłynie na pracę sieci kanalizacyjnej czy gdzie deszczówka może być retencjonowana, by wykorzystywać ją do podlewania zieleni miejskiej. To cenne informacje dla podejmowania kolejnych planów inwestycyjnych, zwłaszcza w zakresie dostosowania miasta do zmian klimatycznych i ekstremalnych zjawisk pogodowych, które mogą prowadzić do groźnych zdarzeń, jak choćby powodzie błyskawiczne – wyjaśnia Mariusz Słaboń, członek zarządu Katowickich Inwestycji S.A.
Innowacyjne rozwiązanie pozwala także optymalizować pracę, zmniejszać koszty, ograniczać ryzyko awarii i minimalizować negatywny wpływ kwestii kanalizacyjnych na środowisko. By realizacja była możliwa, przeprowadzono trwające pół roku opomiarowanie sieci, by wykorzystać dane do kalibracji modelu, wykonano 5 300 pomiarów geodezyjnych studni i komór kanalizacyjnych, a także dostarczono niezbędny sprzęt komputerowy.
Zadanie „Model hydrauliczny i monitoring funkcjonowania sieci” było realizowane w ramach projektu „Uporządkowanie gospodarki ściekowej w mieście Katowice – Etap III”, dofinansowanego z Funduszu Spójności. Jego wartość wyniosła ponad 11 mln zł.
O nagrodach
Nagrody Ekolaur przyznaje Polska Izba Ekologii, która zajmuje się promowaniem ekologicznej odpowiedzialności biznesu, a także popularyzacją działań związanych ze zrównoważonym rozwojem. Izba wspiera działania przedsiębiorców starających się poprawić stan środowiska naturalnego i podnieść świadomość ekologiczną mieszkańców. Obecnie zrzesza 123 podmioty gospodarcze z całej Polski.
Fot. UM w Katowicach