Gliwice pamiętają. Pokolenia spotkają się przy mogile, by ocalić historię od zapomnienia

28 kwietnia o godz. 12:00 gliwiczanie zatrzymają się na chwilę refleksji. Na Cmentarzu Centralnym, przy zbiorowej mogile i pomniku upamiętniającym ofiary Marszu Śmierci, odbędzie się wyjątkowe wydarzenie – Spotkanie Pokoleń. Inicjatywa, zorganizowana przez Szkołę Podstawową z Oddziałami Dwujęzycznymi nr 6 im. Noblistów Polskich, staje się coroczną, żywą lekcją historii, która łączy przeszłość z teraźniejszością.

Wśród uczestników znajdą się uczniowie, kombatanci, przedstawiciele władz samorządowych, służb mundurowych oraz mieszkańcy Gliwic. Wspólnie oddadzą hołd więźniom politycznym KL Auschwitz-Birkenau i gliwickich podobozów, którzy w styczniu 1945 roku zginęli z rąk esesmanów podczas ewakuacji obozu – tragicznego Marszu Śmierci.

Trasa, która stała się cmentarzem

W ostatnich miesiącach II wojny światowej, kiedy alianci zbliżali się do Auschwitz, naziści rozpoczęli brutalną ewakuację obozów. Z około 56 tysięcy więźniów blisko 14 tysięcy zostało skierowanych pieszo do Gliwic. Konwoje przechodziły ulicami, które dziś znamy jako Wyszyńskiego, Powstańców Warszawy, Wrocławską, Daszyńskiego, Rybnicką, Jagiellońską i Franciszkańską. Dla wielu była to droga bez powrotu.

W samych Gliwicach od 1944 roku działały cztery filie obozu Auschwitz – Gleiwitz I przy ul. Przewozowej, Gleiwitz II przy Pszczyńskiej, Gleiwitz III przy Robotniczej i Gleiwitz IV przy Andersa. W tych miejscach również ginęli ludzie – zagłodzeni, wycieńczeni, zastrzeleni bez litości.

Cisza, która mówi więcej niż słowa

W centralnej alei gliwickiego cmentarza spoczywają w zbiorowych mogiłach setki ofiar tej ewakuacji. Ich dokładna liczba nie jest znana – część ciał ekshumowano i przeniesiono tu z okolicznych miejscowości po zakończeniu wojny. Dziś miejsce to jest nie tylko świadectwem tamtych dni, ale też ostrzeżeniem przed zapomnieniem.

Program uroczystości – pamięć zapisana w gestach

Spotkanie Pokoleń odbędzie się pod honorowym patronatem prezydent Gliwic Katarzyny Kuczyńskiej-Budki oraz Śląskiej Kurator Oświaty Aleksandry Dyli. Podczas wydarzenia zaplanowano:

• wspólną modlitwę za pomordowanych,
• uroczysty apel pamięci,
• salwę honorową,
• występ artystyczny uczniów SP nr 6,
• oraz złożenie kwiatów przy pomniku.

To wydarzenie jest dowodem, że pamięć można pielęgnować wspólnie – niezależnie od wieku, roli czy poglądów.

Fot. D.Nita-Garbiec/UM Gliwice