Jak leśnicy chronią nasze lasy?

Ochrona lasów to jedno z najwazniejszych zadań leśników. Ich celem jest utrzymanie zdrowia drzewostanów i zapobieganie zagrożeniom – zarówno tym wywołanym przez człowieka, jak i naturę. Dzięki regularnemu monitoringowi leśnicy mogą wcześnie wykrywać niepokojące zmiany i szybko reagować.
Wśród największych zagrożeń są pożary, zanieczyszczenia, zaśmiecanie, a także gwałtowne zjawiska pogodowe, grzyby, owady i roślinożerne ssaki. Choć owady są naturalną częścią ekosystemu, niektóre gatunki – gdy rozmnożą się masowo – mogą poważnie zagrozić trwałości lasów. W takich przypadkach stają się tzw. szkodnikami.
Szkodniki dzieli się na pierwotne (atakujące zdrowe drzewa) i wtórne (zasiedlające już osłabione drzewa). Gdy populacja takich owadów gwałtownie rośnie, mówimy o gradacji. Zadaniem leśników jest jej przewidywanie i ograniczanie. Przykładem może być ogromna gradacja brudnicy mniszki w latach 1978–1986, obejmująca ponad 7 mln hektarów lasów.
Aby zapobiegać takim sytuacjom, leśnicy jesienią i wiosną kontrolują liczebność owadów w glebie i ściółce. Stosują przy tym różnego rodzaju pułapki – klasyczne, jak wałki na szeliniaka sosnowca, oraz sztuczne, np. feromonowe. Te ostatnie są wyjątkowo skuteczne, ponieważ wykorzystują zapachy zwabiające owady.
Ochrona lasu to również działania prewencyjne: zwiększanie bioróżnorodności przez sadzenie różnych gatunków drzew, przebudowa monokultur, czy ochrona naturalnych sprzymierzeńców – ptaków, nietoperzy i mrówek. Leśnicy rozwieszają budki lęgowe i zabezpieczają mrowiska przed zniszczeniem.
Zabiegi chemiczne stosowane są tylko w ostateczności, gdy inne metody zawiodą. Wówczas wykonuje się precyzyjne opryski – naziemne lub agrolotnicze – przy zachowaniu surowych zasad bezpieczeństwa, m.in. z użyciem środków dopuszczonych przez Ministerstwo Rolnictwa. Dodatek adiuwantów sprawia, że preparaty nie rozprzestrzeniają się poza docelowy teren, nie zagrażając zapylaczom czy ludziom.
Obecnie leśnicy kończą analizę wiosennych danych prognostycznych. Największe zagrożenie stanowią brudnica mniszka, strzygonia choinówka i chrabąszcze.
Fot. Pexels/opracowanie na podstawie: Lasy Państwowe