16 maja 2025 roku przypada 123. rocznica urodzin Jana Kiepury – jednego z najwybitniejszych tenorów XX wieku, który wspiął się na szczyty światowej sceny operowej i filmowej. Z tej okazji w piątek odbędą się miejskie uroczystości. Najpierw o godz. 14.00 złożone zostaną kwiaty przed domem przy ul. Majowej 6, w którym urodził się słynny tenor, a następnie uroczystości przeniosą się na Plac Stulecia (godz. 14.30), gdzie znajduje się pomnik Jana Kiepury.
Sosnowieckie korzenie i młodzieńcze lata
Jan Wiktor Kiepura urodził się 16 maja 1902 roku w Sosnowcu, w rodzinie piekarza Franciszka Kiepury i Marii (Miriam) Neuman, która dla małżeństwa przeszła na katolicyzm. Już w młodości przejawiał nie tylko talent muzyczny, ale i patriotyczną postawę – jako nastolatek brał udział w I i II Powstaniu Śląskim oraz działał w Polskiej Organizacji Wojskowej.
Choć zgodnie z wolą rodziców rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim, pasja do śpiewu zwyciężyła. Pobierał nauki u wybitnych pedagogów: Wacława Brzezińskiego i Tadeusza Leliwy. Jego debiut sceniczny miał miejsce w 1924 roku w operze „Faust” Gounoda w Lwowie, gdzie wcielił się w rolę tytułową.
Międzynarodowa kariera i filmowa sława
Wkrótce Kiepura rozpoczął międzynarodową karierę, występując na prestiżowych scenach operowych, takich jak La Scala w Mediolanie, Metropolitan Opera w Nowym Jorku, Covent Garden w Londynie czy Opéra-Comique w Paryżu . Jego repertuar obejmował m.in. role w „Tosce”, „Turandot”, „La Bohème” i „Manon Lescaut”.
Równolegle rozwijał karierę filmową, stając się jednym z pierwszych europejskich gwiazdorów kina dźwiękowego. Wystąpił w ponad 20 filmach, takich jak „Die singende Stadt” (1930), „Mon cœur t’appelle” (1934) czy „Zauber der Bohème” (1937).
Życie prywatne i emigracja
W 1936 roku poślubił węgierską sopranistkę Martę Eggerth. Para często występowała razem, stając się jednym z najbardziej znanych duetów artystycznych w Europie. W obliczu narastającego zagrożenia ze strony nazistowskich Niemiec, w 1938 roku wyemigrowali do Stanów Zjednoczonych, gdzie kontynuowali karierę na Broadwayu i w innych teatrach.
Powroty do ojczyzny i dziedzictwo
Po II wojnie światowej Kiepura kilkakrotnie odwiedzał Polskę, dając koncerty w największych miastach kraju. Zmarł 15 sierpnia 1966 roku w Harrison w stanie Nowy Jork na zawał serca. Zgodnie z jego wolą, został pochowany na warszawskich Powązkach.
Jego pamięć jest wciąż żywa – w Sosnowcu znajduje się pomnik artysty, a w Krynicy-Zdroju, gdzie zbudował hotel Patria, odbywa się coroczny Festiwal im. Jana Kiepury. W 2025 roku, z okazji 123. rocznicy urodzin, zaplanowano liczne wydarzenia upamiętniające jego życie i twórczość, w tym widowisko muzyczne „Zakochaj się z Kiepurą” w sosnowieckiej „Muzie”.
Fot. UM w Sosnowcu
