Katowice bez barier – miasto inwestuje w jakość życia osób z niepełnosprawnościami

Katowice konsekwentnie realizują program „Katowice bez barier”, którego celem jest poprawa jakości życia osób z niepełnosprawnościami. Dokument obejmujący lata 2022–2026 zakłada systemowe działania w sferze edukacji, kultury, sportu, mieszkalnictwa czy rynku pracy. Z najnowszego sprawozdania za rok 2024 wynika, że na ten cel miasto przeznaczyło ponad 317 milionów złotych – aż o 87 mln więcej niż rok wcześniej i o 137 mln więcej niż w roku 2022.

– Rolą współczesnego miasta jest tworzenie warunków do życia bez barier i dbanie o wszystkich mieszkańców – podkreśla prezydent Katowic Marcin Krupa. – To inwestycja w przyszłość, bo dostępne miasto służy nie tylko osobom z niepełnosprawnościami, ale też seniorom czy rodzicom z małymi dziećmi.

Wsparcie od najmłodszych lat

Jednym z filarów programu pozostaje pomoc dzieciom. W ramach wczesnej interwencji rehabilitację otrzymało 234 maluchów do 6. roku życia, a 490 dzieci korzystało z kształcenia specjalnego w przedszkolach. Tylko na ten cel miasto wydało ponad 73 mln zł.

W szkołach w Katowicach uczyło się 2835 uczniów z niepełnosprawnościami – zarówno w placówkach ogólnodostępnych i integracyjnych, jak i w szkołach specjalnych. Na ich edukację przeznaczono prawie 154 mln zł, zapewniając także darmowy transport dla 885 dzieci oraz refundację kosztów dojazdu dla rodziców 174 uczniów.

Kompleksowa opieka i wsparcie seniorów

Nie mniej istotne pozostają działania skierowane do dorosłych i seniorów. Z poradnictwa specjalistycznego świadczonego przez 14 placówek skorzystało blisko 36 tys. osób. Rozwijany jest system mieszkań wspomaganych i treningowych, domów dziennego pobytu oraz usług opiekuńczych.

Ważnym elementem jest także program „opieki wytchnieniowej”, który w ubiegłym roku objął 40 osób – część w ramach pobytu dziennego, część całodobowego. Dzięki niemu opiekunowie zyskali czas na odpoczynek i własne sprawy, a podopieczni – profesjonalne wsparcie.

Dynamicznie rozwija się także usługa asystencka. W 2024 roku skorzystało z niej 157 osób, a liczba przepracowanych godzin przekroczyła 40 tysięcy. Jak podkreślają sami beneficjenci, dzięki temu wsparciu mogą żyć aktywniej i bardziej samodzielnie.

NGO i PFRON – partnerzy w działaniu

Ogromny wkład w realizację programu wnoszą organizacje pozarządowe. To one prowadzą zajęcia rehabilitacyjne, terapeutyczne, integracyjne czy poradnicze. Z ich oferty skorzystało blisko 5 tys. osób, a koszt tych działań wyniósł 14 mln zł. Dodatkowo, dzięki środkom z PFRON, ponad 2 tys. mieszkańców uzyskało dofinansowania do sprzętu ortopedycznego, turnusów rehabilitacyjnych czy środków pomocniczych.

Miasto dostępne w każdym wymiarze

Katowice inwestują także w przestrzeń publiczną. W 2024 roku zmodernizowano chodniki i obniżono przejścia dla pieszych w 46 lokalizacjach. Na dostosowanie parków i placów zabaw przeznaczono 21 mln zł.

Zmiany widać również w mieszkalnictwie. Przykładem jest kamienica przy ul. Chopina czy zrewitalizowane budynki przy ul. Mariackiej, w których część lokali zaprojektowano z myślą o seniorach i osobach z niepełnosprawnościami.

Transport publiczny także staje się coraz bardziej dostępny – dzięki modernizacji taboru i przystanków. W 2024 roku mieszkańcy skorzystali z ponad 2400 indywidualnych przejazdów finansowanych przez miasto.

Praca i samodzielność

Na koniec 2024 roku w katowickim urzędzie pracy było zarejestrowanych 232 bezrobotnych z niepełnosprawnościami – mniej niż rok wcześniej. Dzięki wsparciu finansowanemu z PFRON 180 osób znalazło zatrudnienie, m.in. poprzez szkolenia, dotacje na działalność czy refundację kosztów stanowisk pracy.

Długofalowa strategia

Jak podkreśla Małgorzata Moryń-Trzęsimiech, naczelnik wydziału polityki społecznej w UM Katowice, program „Katowice bez barier” to nie tylko liczby i statystyki:
– Chodzi o to, by mieszkańcy mogli w pełni korzystać z życia – od wydarzeń kulturalnych po sport i rekreację. Równie ważne jest poczucie, że są częścią wspólnoty miasta.

Ostatecznym celem działań Katowic jest stworzenie trwałego systemu wsparcia, który pozwoli osobom z niepełnosprawnościami żyć samodzielnie, aktywnie i godnie. Program wpisuje się w szerszą strategię rozwoju miasta, opartą na zasadach zrównoważonego rozwoju i niwelowaniu nierówności społecznych.

Fot. UM w Katowicach