Kiedy możesz liczyć na transport sanitarny z NFZ? Sprawdź, kto ma do niego prawo

Nie zawsze zdrowie pozwala samodzielnie dotrzeć do lekarza czy na badania. Czasem konieczność wizyty w placówce medycznej to wyzwanie – zwłaszcza dla osób przewlekle chorych, niepełnosprawnych czy po ciężkich zabiegach. W takich sytuacjach z pomocą przychodzi Narodowy Fundusz Zdrowia, oferując transport sanitarny. Ale kto właściwie może z niego skorzystać i na jakich zasadach?

Transport sanitarny – co to takiego?

Transport sanitarny to forma pomocy medycznej, która zapewnia pacjentom bezpieczny przewóz do i z placówek medycznych. Zazwyczaj odbywa się on karetką, jednak – w razie potrzeby – może być również lotniczy. Najważniejsze, że jest dostosowany do stanu zdrowia pacjenta i ma na celu umożliwienie lub kontynuację leczenia.

Transport realizowany jest wyłącznie na podstawie wskazań lekarskich. To lekarz ocenia, czy stan pacjenta wymaga specjalistycznego przewozu, a nie zwykłego środka transportu.

Transport sanitarny a medyczny – różnice, które warto znać

Choć często stosujemy te pojęcia zamiennie, mają zupełnie inne znaczenie:

• Transport sanitarny przeznaczony jest dla osób, które nie wymagają intensywnego nadzoru medycznego w trakcie podróży – na przykład osób niepełnosprawnych, po operacjach, w trakcie rehabilitacji.
• Transport medyczny to opcja dla pacjentów w stanie ciężkim, którzy w trakcie transportu muszą pozostawać pod opieką zespołu medycznego (na przykład osoby po udarze, z zawałem czy z ostrą niewydolnością oddechową). Ten transport realizowany jest głównie między szpitalami.

Kto może skorzystać z transportu sanitarnego finansowanego przez NFZ?

Nie każdy przypadek kwalifikuje się do transportu finansowanego przez Fundusz. Istnieją jednak konkretne sytuacje, kiedy pacjent może liczyć na pełne lub częściowe pokrycie kosztów.

Bezpłatny transport – kto ma prawo?

Jeśli pacjent ma poważne ograniczenia ruchowe, które uniemożliwiają korzystanie z komunikacji publicznej, i jego stan zdrowia wymaga natychmiastowego leczenia lub regularnych wizyt, może liczyć na bezpłatny przewóz:

• Do najbliższej placówki wykonującej dane świadczenia,
• W obie strony – jeśli wymagane są powroty na leczenie lub badania.

Transport może być również lotniczy, jeżeli sytuacja tego wymaga.

Ważne: nie myl transportu sanitarnego z ratownictwem medycznym. Karetki pogotowia wzywamy wyłącznie w stanach zagrożenia życia.

Transport częściowo odpłatny – dla kogo?

Są też sytuacje, w których pacjent pokrywa część kosztów przejazdu – dokładnie 60%, a pozostałe 40% dopłaca NFZ. Dotyczy to osób, które:

• Mogą się samodzielnie poruszać, ale wymagają pomocy w transporcie (np. z uwagi na wiek, schorzenia),
• Potrzebują specjalnie przystosowanego środka transportu (np. dla osób z niepełnosprawnościami).

Z częściowego dofinansowania mogą korzystać m.in. pacjenci z chorobami:

• układu krążenia, oddechowego, nerwowego, pokarmowego,
• nowotworowymi,
• psychicznymi i neurologicznymi,
• skóry, oczu, nerek, wątroby,
• zakaźnymi,
• a także z urazami, wadami wrodzonymi czy zaburzeniami metabolicznymi.

Jak uzyskać transport sanitarny?

Aby skorzystać z transportu sanitarnego w ramach NFZ, potrzebne jest zlecenie od lekarza. Może je wystawić:

• Lekarz rodzinny (POZ) – na przykład w razie potrzeby transportu na specjalistyczne badania czy rehabilitację,
• Lekarz specjalista – jeśli leczenie odbywa się w różnych placówkach,
• Lekarz szpitalny – przy wypisie lub przeniesieniu do innego ośrodka.

Po otrzymaniu zlecenia, organizacją transportu zajmuje się placówka medyczna – pacjent nie musi tego organizować samodzielnie.

Jak wygląda sam przewóz?

W przypadku transportu planowego:

• Pacjent otrzymuje informację o dacie i godzinie przewozu,
• Transport odbywa się spod wskazanego adresu,
• Wszystko powinno być zgłoszone z odpowiednim wyprzedzeniem.

W nagłych przypadkach lekarz może zadecydować o natychmiastowym transporcie i wezwać karetkę ratunkową.

Co zrobić, gdy odmówiono transportu sanitarnego?

Jeśli pacjent spełnia wszystkie wymagania, a mimo to otrzymał odmowę:

1. Należy skontaktować się z lekarzem, który wystawił zlecenie – być może potrzebne są dodatkowe informacje.
2. Można również złożyć skargę do właściwego oddziału wojewódzkiego NFZ.

Pacjent ma prawo do jasnej informacji oraz wsparcia w zakresie organizacji transportu sanitarnego. W razie wątpliwości warto porozmawiać z lekarzem prowadzącym lub placówką medyczną.

Fot. Pexels