Łaziska Górne: Nadzieje i wyzwania na drodze transformacji energetycznej
Zakończenie działalności kopalni „Bolesław Śmiały” oraz Elektrowni Łaziska to moment, który zapowiada zmiany nie tylko w strukturze gospodarki, ale także w codziennym życiu mieszkańców Łazisk Górnych. Miasto, jak i cały region, stoi przed wyzwaniem, które może zarówno oznaczać trudności, jak i stworzyć nowe możliwości. Jak jednak zamienić kryzys w szansę na rozwój? Odpowiedzi na te pytania poszukiwano podczas debaty, która odbyła się w Łaziskach Górnych. Uczestniczyli w niej przedstawiciele władz samorządowych, rządowych, sektora energetycznego oraz lokalnej społeczności.
Transformacja, która dotyczy wszystkich
Wśród zaproszonych gości znaleźli się m.in. Leszek Pietraszek, wicemarszałek Województwa Śląskiego, Grzegorz Lot, prezes Zarządu Tauron, Marek Skuza, wiceprezes Polskiej Grupy Górniczej, Tomasz Żelazny, prezes Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, oraz Marta Jarno, dyrektor departamentu analiz w Ministerstwie Przemysłu.
Wicemarszałek Pietraszek zaznaczył, że wyzwania, przed którymi stoi Łaziska Górne, nie są odosobnione – podobne problemy dotykają także inne miasta regionu. W obliczu szybszego niż pierwotnie zakładano tempa odejścia od węgla, kluczowe jest, aby proces transformacji odbywał się z poszanowaniem interesów lokalnych społeczności. „Zrównoważona transformacja musi przede wszystkim stawiać na człowieka. Musimy zadbać o wsparcie finansowe oraz konkretne działania lokalne, które pomogą mieszkańcom odnaleźć się w nowej rzeczywistości” – podkreślił Pietraszek. Zauważył również, że rok 2028, kiedy przewiduje się zamknięcie kopalni, wykracza poza aktualne ramy finansowe Unii Europejskiej, dlatego już teraz należy myśleć o przedłużeniu wsparcia, np. w ramach Funduszu Sprawiedliwej Transformacji.
Potrzebne zmiany legislacyjne i inwestycje
Marta Jarno z Ministerstwa Przemysłu podkreśliła, że zmiany nie ograniczają się tylko do sektora energetycznego, ale wymagają również dostosowań na poziomie legislacyjnym. „Chodzi o to, by nie tylko pomóc mieszkańcom przejść przez trudny czas transformacji, ale także zapewnić im realne perspektywy rozwoju. Musimy uprościć procedury, ułatwić pozyskiwanie nowych inwestorów i stworzyć warunki, które pozwolą społeczności lokalnej znaleźć swoje miejsce w nowej gospodarce” – zaznaczyła Jarno. Dodała, że kluczowa w tym procesie jest współpraca pomiędzy rządem, samorządami i obywatelami, ponieważ bez zaangażowania wszystkich stron transformacja nie będzie możliwa.
Śląsk na ścieżce transformacji – wsparcie z UE
Warto przypomnieć, że województwo śląskie już od lat 90-tych stawia czoła wyzwaniom transformacji, a obecność Polski w Unii Europejskiej umożliwiła regionowi dostęp do funduszy unijnych, które wspierają rozwój i modernizację infrastruktury. W ramach Funduszu Sprawiedliwej Transformacji, EFS+ oraz EFRR, Śląsk ma do dyspozycji ogromne środki – łącznie 5,2 miliarda euro, które przeznaczone są na złagodzenie skutków transformacji i wsparcie nowych inicjatyw gospodarczych.
Kopalnia i elektrownia: Szansa na nowe miejsca pracy
Zamknięcie kopalni „Bolesław Śmiały” i Elektrowni Łaziska to nie tylko problem dla lokalnej gospodarki, ale także dla tysięcy ludzi, którzy w tych zakładach znajdują zatrudnienie. Burmistrz Łazisk Górnych, Aleksander Wyra, przypomniał, że w samych zakładach pracuje ponad 2000 osób, a kolejne 400 zatrudnionych jest w elektrowni. „Mieszkańcy, którzy stracą pracę, nie tylko oczekują wsparcia finansowego, ale przede wszystkim realnych szans na nową pracę. Warto także dodać, że działalność kopalni i elektrowni stanowi około 11% budżetu miasta” – powiedział Wyra.
Grzegorz Lot, prezes Tauron, podkreślił, że choć proces przechodzenia na zieloną energię jest nieunikniony, to wciąż istnieje zapotrzebowanie na moce wytwórcze. „Zamknięcie kopalni i elektrowni nie oznacza końca zapotrzebowania na energię. Musimy więc zapewnić odpowiednią równowagę, by zaspokoić rosnące potrzeby energetyczne. Przemiany muszą zachodzić stopniowo, tak by nie wpłynęły negatywnie na mieszkańców ani przemysł” – mówił Lot.
Przyszłość Łazisk Górnych
Łaziska Górne stoją przed wyjątkowym, choć trudnym momentem w swojej historii. Miasto, podobnie jak cały region, staje przed wyzwaniem transformacji energetycznej, która zmieni nie tylko strukturę gospodarczą, ale i życie codzienne jego mieszkańców. Dzięki wsparciu rządowemu, unijnemu oraz współpracy z inwestorami, Łaziska Górne mają szansę na dynamiczny rozwój. Kluczowe będzie jednak, by proces ten odbywał się w sposób zrównoważony, uwzględniający potrzeby społeczności lokalnej i tworzący nowe miejsca pracy. Tylko dzięki współpracy na wszystkich szczeblach – od lokalnego, przez regionalny, po krajowy – możliwe będzie skuteczne przejście przez ten trudny proces transformacji.
Fot. Andrzej Grygiel / UMWS