Na lotnisku w Pyrzowicach powstanie nowy główny terminal pasażerski
Górnośląskie Towarzystwo Lotnicze SA zaprezentowało program inwestycyjny Katowice Airport na lata 2024-2028. Plan obejmuje rozbudowę wszystkich stref lotniska – pasażerskiej, obsługi technicznej samolotów oraz cargo. GTL SA planuje ponadto rozwinąć czwarty obszar działalności w postaci węzła do przeładunku towarów i paliw w oparciu o bocznicę kolejową. Największym i najkosztowniejszym projektem zaplanowanym w programie inwestycyjnym na lata 2024–2028 jest budowa głównego terminalu pasażerskiego.
Koncepcja rozbudowy strefy pasażerskiej została przygotowana we współpracy z firmą Arup – globalnym podmiotem, zatrudniającym 18 tys. inżynierów, projektantów, planistów i konsultantów w 90 biurach na całym świecie. Arup powstał w 1946 roku i specjalizuje się w przygotowywaniu skomplikowanych projektów infrastrukturalnych. Od 1998 roku firma jest obecna w Polsce i odpowiada m.in. za planowanie rozwoju lotnisk dla ok. 85 proc. ruchu lotniczego w kraju.
Prognozy ruchu pasażerskiego
Punktem wyjścia do przygotowania koncepcji rozbudowy infrastruktury do obsługi ruchu pasażerskiego były nowe prognozy przewozów dla Katowice Airport do 2040 roku, które zostały opracowane przez zespół GTL SA i walidowane przez firmę Arup. Wynika z nich, że już w 2028 roku z siatki połączeń Katowice Airport powinno skorzystać ok. 7,5 mln podróżnych, a granica 10 mln pasażerów może zostać przekroczona w 2033 roku. Również Urząd Lotnictwa Cywilnego w swojej najnowszej prognozie ruchu lotniczego dla Polski na lata 2022–2040, która została przedstawiona we wrześniu 2023 roku, zakłada, że katowickie lotnisko znajdzie się w wąskim gronie trzech polskich portów regionalnych, które do 2040 roku przekroczą granicę 10 mln podróżnych obsłużonych w skali roku.
Zarówno prognozy przygotowane przez GTL SA, jak i te opracowane niezależnie przez Urząd Lotnictwa Cywilnego, wskazują na konieczność znaczącej rozbudowy infrastruktury katowickiego lotniska, dzięki której możliwa będzie komfortowa obsługa rosnącego ruchu pasażerskiego.
Główny terminal pasażerski, centrum przesiadkowe i nowy układ drogowy
Najważniejszym punktem planu inwestycyjnego jest budowa głównego terminalu pasażerskiego o powierzchni 49 tys. m kw., który wyposażony będzie w rękawy i połączony tunelem ze stacją kolejową Pyrzowice Lotnisko. Nowy terminal powstanie na wschód od obecnie istniejących terminali pasażerskich, w miejscu, gdzie aktualnie znajduje się najstarsza cywilna część lotniska, która powstawała od lat sześćdziesiątych XX wieku.
Główny terminal pasażerski będzie budynkiem dwukondygnacyjnym, na poziomie zero znajdzie się strefa odprawy biletowo-bagażowej oraz hala przylotów, na poziomie +1 zlokalizowana będzie centralna kontrola bezpieczeństwa, strefa kontroli paszportowej i hala odlotów.
Nowy terminal połączony będzie tunelem o długości ok. 270 metrów ze stacją kolejową Pyrzowice Lotnisko. Pomiędzy terminalem głównym a stacją kolejową zaplanowano centrum przesiadkowe dla autobusowej komunikacji publicznej, autokarów i busów. Przed głównym terminalem pasażerskim powstanie nowy układ drogowy, z nowymi bramkami wjazdowymi i wyjazdowymi oraz strefą Kiss & Fly. W 2028 roku, po oddaniu do użytku pierwszej części głównego terminalu pasażerskiego, całkowita powierzchnia infrastruktury terminalowej Katowice Airport wynosić będzie 83 tys. m kw., co umożliwi obsługiwanie w komfortowych warunkach około 8 mln podróżnych w skali roku. W dalszej perspektywie GTL SA planuje kontynuować rozbudowę terminalu, by w 2032 roku powierzchnia infrastruktury terminalowej wzrosła do 96 tys. m kw., co pozwoli osiągnąć przepustowość na poziomie 10 mln podróżnych rocznie. Po 2032 roku, jeśli pojawi się taka potrzeba, terminal główny będzie można rozbudować modułowo na wschód, w pierwszej fazie osiągając przepustowość całej infrastruktury terminalowej na poziomie 12 mln pasażerów rocznie, a w drugiej fazie nawet 15 mln podróżnych.
Rozbudowa parkingów terenowych i parking wielopoziomowy
W związku z prognozowanym coraz większym ruchem pasażerskim wzrastać będzie zapotrzebowanie na miejsca parkingowe. Obecnie parkingi Katowice Airport to około 5,5 tys. miejsc postojowych.
W najbliższych latach GTL SA planuje wybudować około 8 tys. nowych miejsc parkingowych, z tego 6,5 tys. przypadać będzie na nowe parkingi terenowe. W ramach programu inwestycyjnego do 2028 roku powstanie także parking wielopoziomowy, w pierwszej fazie na 1500 miejsc. Obiekt zostanie zlokalizowany przy nowym rondzie, które zostało oddane do użytku w czerwcu 2023 roku. Parking wielopoziomowy z głównym terminalem połączony będzie za pomocą oszklonego pirsu.
Czwarty hangar i drugi terminal towarowy
Budowę hangaru H4 zaplanowano pomiędzy hangarem H3 a wieżą kontroli lotniska Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej. Będzie to obiekt bliźniaczy do hangaru H3, jego powierzchnia wyniesie ok. 9,2 tys. m kw. Sercem obiektu będą dwie zatoki do serwisowania samolotów o maksymalnej wielkości Airbusa A321neo. Drugi terminal towarowy powstanie w południowo-wschodniej części lotniska, w strefie cargo. Planowana powierzchnia obiektu to ok. 10 tys. m kw. Po oddaniu drugiego budynku cargo, roczna przepustowość infrastruktury terminalowej do obsługi ładunków w Katowice Airport wyniesie ok. 75 tys. ton.
Multimodalny węzeł przeładunku towarów
Inwestycja zostanie zlokalizowana w południowo-wschodniej części portu. Sercem projektu jest kolejowy front rozładowczy do załadunku i rozładunku towarów oraz paliw, który sąsiadować będzie z trzema zbiornikami o pojemności 1000 m3 każdy i dwoma stanowiskami do rozładunku autocystern. W części węzła znajdującej się w strefie zastrzeżonej lotniska powstaną trzy stanowiska nalewaków dla cystern lotniskowych. Ponadto powstanie bocznica kolejowa łącząca katowickie lotnisko z Centralną Magistralą Kolejową za pośrednictwem linii kolejowej nr 182 Zawiercie – Tarnowskie Góry. Oddanie infrastruktury do użytku planowane jest najpóźniej w czerwcu 2026 roku. Budowa głównego terminalu pasażerskiego będzie wymagała przeniesienia do nowej lokalizacji Lotniskowej Służby Ratowniczo-Gaśniczej. Obiekt zlokalizowany zostanie pomiędzy drogami kołowania Alfa, Echo 2, Delta i Hotel 4. Projekt zakłada, że strażnica będzie miała ok. 1,7 tys. m kw. powierzchni.
Budowa parkingu wielopoziomowego będzie wymagała z kolei przeniesienia zaplecza działów transportu i eksploatacji lotniska. Nowa infrastruktura dla tych działów, które dysponują m.in. sprzętem do zimowego i letniego utrzymania nawierzchni lotniskowych oraz obszarów trawiastych, powstanie na działce zlokalizowanej w południowo-wschodniej części lotniska, pomiędzy płytą do odladzania a multimodalnym węzłem przeładunku towarów i paliw. Całkowity szacunkowy koszt programu inwestycyjnego Katowice Airport na lata 2024–2028 to ok. 1,5 mld zł, w tym ok. 950 mln zł to koszt budowy głównego terminalu pasażerskiego. GTL SA planuje sfinansować projekt ze środków własnych, kredytu komercyjnego, podniesienia kapitału oraz dotacji z Unii Europejskiej.
– Przygotowaliśmy kompleksowy program rozbudowy infrastruktury katowickiego lotniska, w ramach którego stawiamy na pogłębienie dywersyfikacji dostarczanej infrastruktury. Nasz cel to wzmocnienie portu we wszystkich obszarach działalności, w obsłudze ruchu pasażerskiego, serwisowaniu statków powietrznych oraz cargo lotniczym. Dzięki wsparciu z Unii Europejskiej otworzymy także nowy obszar działalności w postaci multimodalnego węzła przeładunku towarów i paliw. Nowa infrastruktura to także wzrost zatrudnienia. Szacujemy, że do 2030 roku we wszystkich firmach i instytucjach państwowych działających na terenie portu będzie pracowało ok. 8 tys. osób – mówi Artur Tomasik, prezes zarządu Górnośląskiego Towarzystwa Lotniczego SA.
– Katowice już dawno osiągnęły masę krytyczną średniego portu regionalnego i dalsza rozbudowa poprzez „pączkowanie” przestaje mieć sens. Katowice potrzebują nowoczesnego terminala, zaplanowanego tak, aby swoją funkcjonalnością i elastycznością zapewniał możliwość obsługi dynamicznie – i często nieprzewidywalnie – zmieniającego się ruchu. Jednocześnie, dbając o zrównoważony rozwój, należy uważnie gospodarować środkami – dlatego nowy terminal zintegrowany będzie ze zrewitalizowaną tkanką Terminala B. Zadanie było trudne, ale w naszej ocenie warte podjęcia wyzwania, z którego realizacji będą zadowoleni pasażerowie i pracownicy śląskiego lotniska. Lotnisko w Katowicach to przykład portu, który z wyprzedzeniem adresuje potrzeby swoich klientów korporacyjnych, linii lotniczych, operatorów maintenance i cargo, ale przede wszystkim pasażerów – podsumowuje Ireneusz Kołodziej z firmy Arup.