Orzegów świętuje 720 lat! Historia, muzyka i wspólne świętowanie przez cały rok

Rok 2025 upływa w Orzegowie pod znakiem wyjątkowego jubileuszu – ta historyczna dzielnica Rudy Śląskiej obchodzi 720-lecie istnienia. Towarzystwo Miłośników Orzegowa przygotowało cykl wydarzeń, które nie tylko przypomną o bogatej przeszłości tego miejsca, ale też zintegrują lokalną społeczność. Obchody potrwają do końca roku, a program zapowiada się naprawdę imponująco.
Majówka na Karolu – historia i zabawa w sercu dawnej kopalni
Pierwsza z dużych imprez odbędzie się już w sobotę, 24 maja, w niecodziennym otoczeniu – na terenie byłej kopalni „Karol”, przy zabytkowej maszynie wyciągowej (ul. Kopalnia Karol 3). „Majówka na Karolu” to rodzinny festyn, który połączy rozrywkę z edukacją historyczną.
– Chcemy, aby mieszkańcy i goście poznali znaczenie tego miejsca, które było sercem przemysłowego Orzegowa – mówi Jerzy Kasperek, prezes Towarzystwa Miłośników Orzegowa.
W programie znalazło się m.in. otwarcie wystawy fotograficznej „Historia kopalni Karol”, koncert Orkiestry Dętej KWK „Pokój”, uroczyste odsłonięcie wózka węglowego – symbolu upamiętniającego dawną kopalnię – oraz śląskie śpiewanie z Katarzyną Sroką, Krzysztofem Kuczką i Marianem Brzozą. Wieczór uświetni koncert zespołu Kon-Tiki. Dla najmłodszych przewidziano stoiska z atrakcjami i przekąskami.
Noc Muzeów z historią i poezją
Kolejna okazja do refleksji nad historią dzielnicy nadejdzie 30 maja o godz. 20.00. W ramach Nocy Muzeów mieszkańcy spotkają się na zabytkowym cmentarzu parafialnym przy ul. Orzegowskiej, gdzie odbędzie się apel pamięci za poległych górników i powstańców. W uroczystości wezmą udział harcerze z 77. Grunwaldzkiej Drużyny oraz młodzież klas mundurowych IV LO im. H. C. Hoovera. Wieczór uzupełni poetycka prezentacja o zasłużonych mieszkańcach Orzegowa oraz wystawa „Rody orzegowskie”.
Czerwcowy hołd dla Powstańców Śląskich
20 czerwca, w Narodowym Dniu Powstań Śląskich, odbędą się tradycyjne uroczystości upamiętniające bohaterów walk o polskość Górnego Śląska. Obchody rozpoczną się mszą św. o godz. 10.00, a następnie nastąpi apel pamięci i złożenie wieńców przy pomniku przy ul. Kard. Hlonda 27.
Lato z kulturą – wystawy, koncerty i lokalna historia
Letnie miesiące w Orzegowie to czas kultury i wspomnień. Już 3 lipca w Galerii „Czapla” przy Centrum Inicjatyw Społecznych MBP odbędzie się wernisaż wystawy prac Paula Rothera – pochodzącego z Orzegowa fotografa, kowala i miłośnika historii. Jego zdjęcia ukazują przemiany industrialnego Śląska i będą ciekawym spojrzeniem na lokalną tożsamość.
Kolejna wystawa – „Historia kopalni Karol” – zostanie otwarta 7 sierpnia w tym samym miejscu. To zbiór fotografii z archiwów Towarzystwa Miłośników Orzegowa, dokumentujących codzienność górniczą i historię zakładu.
W każdy czwartek lipca i sierpnia, od godz. 17.00 do 19.00, CIS MBP zaprasza na „Czwartki z muzyką i historią”. To cykl spotkań z lokalnymi muzykami i pasjonatami dziejów Orzegowa.
Wielki finał na Burlochu – urodzinowy festyn i makieta sprzed wieków
Kulminacja obchodów przypadnie na 6 września, kiedy to Burloch Arena zamieni się w centrum radosnej zabawy. Festyn orzegowski potrwa od godz. 14.00 do 21.00. W programie m.in. wystawy, animacje dla dzieci, koncert Orkiestry Dętej Komendy Wojewódzkiej Policji w Katowicach oraz wieczorna zabawa taneczna z Piotrem Herdziną.
Prawdziwą gratką będzie prezentacja unikalnej makiety Orzegowa z 1826 roku – swoistej podróży w czasie do dawnej struktury osady.
Orzegów świętuje z sąsiadami – sierpniowy finał wakacji
30 sierpnia o godz. 15.00 Społeczny Komitet Obchodów 720-lecia Orzegowa zaprosi na wspólne zakończenie wakacji. Wydarzenie odbędzie się na orzegowskim rynku (lub w razie niepogody – w Burloch Arenie). Impreza będzie miała również charakter jubileuszowy dla Zakładu Przetwórstwa Mięsnego Kuś, który obchodzi 35-lecie istnienia.
– Przygotowujemy mnóstwo atrakcji dla dzieci, występy artystyczne i wspólne świętowanie – mówi Iwona Skrzypczyk-Sikora, dyrektorka SP nr 36 i członkini Komitetu.
720 lat tradycji i przemian – historia, która żyje
Pierwsze wzmianki o Orzegowie sięgają przełomu XII i XIII wieku. Przez wieki miejscowość rozwijała się pod rządami kolejnych właścicieli – od rodu Gierałtowskich po Karola Godulę. W 1768 roku powstała tu pierwsza kopalnia „Król Dawid”, a rozwój górnictwa w XIX i XX wieku przyniósł ze sobą boom gospodarczy i społeczny. Działały tu kopalnie „Orzegów” i „Karol”, ta ostatnia zakończyła działalność w 1970 roku.
Towarzystwo Miłośników Orzegowa dokłada starań, by zachować dziedzictwo przemysłowe dzielnicy. Jednym z najcenniejszych zabytków jest budynek z maszyną parową z 1893 roku, należący niegdyś do szybu „Jurand”.
W plebiscycie z 1921 roku mieszkańcy Orzegowa opowiedzieli się za przyłączeniem do Polski – co nastąpiło rok później. W 1951 roku dzielnica została włączona do Rudy, a w 1959 współtworzyła dzisiejszą Rudę Śląską.
Fot. UM w Rudzie Śląskiej