30 września, na cmentarzu parafialnym w Radzionkowie odbędzie się wyjątkowa uroczystość upamiętniająca weterana powstań śląskich, Stanisława Molika. Wydarzenie organizowane przez katowicki Oddział Instytutu Pamięci Narodowej we współpracy z Urzędem Miasta Radzionków, będzie momentem szczególnym, kiedy to grób bohatera zostanie oznaczony znakiem pamięci „Tobie Polsko”.
Stanisław Molik, urodzony 7 maja 1887 roku w Orzechu, na Górnym Śląsku, odegrał ważną rolę w walce o przyłączenie regionu do Polski. Syn Szymona i Łucji Banaś, po ukończeniu szkoły powszechnej rozpoczął pracę w przemyśle górniczym, ale wybuch I wojny światowej zmienił jego życie. W 1914 roku został wcielony do armii niemieckiej, jednak w 1916 roku trafił do niewoli angielskiej we Francji. Po zwolnieniu wstąpił do Armii gen. Hallera, gdzie walczył na frontach Galicji Wschodniej i Wołynia. Jego prawdziwym wkładem w historię regionu stał się jednak udział w powstaniach śląskich.
Molik brał udział w trzech powstaniach śląskich, które rozegrały się w latach 1919–1921. W pierwszym powstaniu, jako dowódca plutonu, uczestniczył w akcji rozbrajania niemieckiego Grenzschutzu w Nakle Śląskim, gdzie został ranny. Podczas drugiego powstania działał na terenie powiatu tarnogórskiego, a w trzecim walczył w batalionie szturmowym Podgrupy „Butrym”, uczestnicząc w walkach m.in. pod Dobrodzieniem i Olesnem. Jego zaangażowanie w akcję plebiscytową na rzecz przyłączenia Śląska do Polski również było nieocenione – pracował w Powiatowym Komitecie Plebiscytowym w Tarnowskich Górach.
Po wojnie Stanisław Molik kontynuował swoją działalność patriotyczną. Był członkiem Związku Powstańców Śląskich, a po II wojnie światowej działał w Związku Weteranów Powstań Śląskich oraz Związku Bojowników o Wolność i Demokrację. Został odznaczony wieloma medalami, m.in. Krzyżem Walecznych, Śląskim Krzyżem Powstańczym, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Krzyżem Niepodległości.
Stanisław Molik zmarł 4 maja 1975 roku. Oznaczenie jego grobu znakiem pamięci „Tobie Polsko” to inicjatywa zapoczątkowana przez Oddziałowe Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Katowicach. Znak ten, wykonany z porcelany, wzorowany jest na sztandarze powstańczym, który symbolizuje walkę o polskość Górnego Śląska. Jego umieszczenie na grobach powstańców to wyraz hołdu i szacunku dla tych, którzy walczyli o wolność regionu.
Inicjatywa oznaczania grobów znakiem pamięci rozpoczęła się w lipcu 2021 roku, w setną rocznicę zakończenia trzeciego powstania śląskiego. Jest to wyjątkowy projekt, który ma na celu zachowanie pamięci o bohaterach śląskich zrywów, jak Stanisław Molik. Grób weterana w Radzionkowie zostanie oznaczony proporczykiem z napisem „Tobie Polsko” oraz symbolami nawiązującymi do walk powstańczych.
Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. W portalu Dwa Kwadranse każdego dnia piszemy o najważniejszych wydarzeniach z regionu. Bądź na bieżąco! Obserwuj Dwa Kwadranse na Facebooku, Instagramie, platformie X oraz TikToku.
Fot. IPN
