O takich pieniądzach jeszcze niedawno nie mogliśmy nawet marzyć! Nasz region otrzyma kwotę, od której – i to dosłownie – może zakręcić się w głowie! Do budżetu województwa trafi 5,1 mld euro. Lutowe spotkanie w Warszawie z udziałem marszałka województwa Jakuba Chełstowskiego z komisarz ds. Spójności i Reform UE, Elisą Ferreirą, przypieczętowało negocjacyjny sukces.
O tym, jak duże znaczenie dla Śląska ma otwarcie perspektywy finansowej na lata 2021–2027, chyba nie trzeba nikogo przekonywać.
– Warto zaś przypomnieć, że także o tych kwestiach rozmawialiśmy z panią komisarz Elisą Ferreirą już trzy lata temu podczas zorganizowanej w Katowicach konferencji „W kierunku zielonej gospodarki” poświęconej Funduszowi Sprawiedliwej Transformacji. Spotkanie w Warszawie było też formą podziękowania za konstruktywny i niezwykle merytoryczny dla obu stron dialog podczas negocjacji zapisów programu „Fundusze Europejskie dla Śląskiego” – marszałek województwa Jakub Chełstowski.
Ogromne znaczenie miała ponadto grudniowa wizyta wiceprzewodniczącego Komisji Europejskiej Fransa Timmermansa na Śląsku, bowiem kilka dni później nastąpiło oficjalne przekazanie przez Normundsa Poppensa, wicedyrektora generalnego ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej Komisji Europejskiej decyzji o przyznaniu środków w ramach Funduszów Europejskich dla Województwa Śląskiego. Otrzymamy w sumie 5,1 mld euro, kwotę, jaką jeszcze nigdy nasze województwo nie dysponowało. Te fundusze zmienią nasze region. To nie jest opcja, a zasadniczy kierunek. Od tych kilku najbliższych lat będzie zależał wizerunek Śląska na następne pokolenia – podkreśla marszałek województwa Jakub Chełstowski.
Warto przypomnieć, że Polska była pierwszym krajem UE, w którym komisarz ds. Spójności i Reform, Elisa Ferreira, oficjalnie zaprezentowała założenia Funduszu Sprawiedliwej Transformacji. Działo się to w 2020 roku podczas zorganizowanej w Międzynarodowym Centrum Kongresowym w Katowicach konferencji „W kierunku zielonej gospodarki”. Inicjatorem tego wydarzenia był marszałek Jakub Chełstowski
Działania podejmowane w obecnej kadencji na rzecz przygotowania regionu do transformacji i przyjęcia FESL rozpoczęły się jeszcze w marcu 2019 roku, gdy powołano Zespół Regionalny dla inicjatywy regionów górniczych w Województwie Śląskim.
Aż 16 programów regionalnych
W latach 2021–2027 – na bazie doświadczeń z poprzednich lat – w Polsce utworzono 16 programów regionalnych, które finansuje budżet Komisji Europejskiej łączną kwotą 33,5 mld euro, a które zarządzane są na poziomie poszczególnych województw. Dostępne środki będą w praktyce służyły zmniejszeniu dysproporcji w rozwoju regionów należących do Unii Europejskiej.
Pozwala to na realizację kompleksowych projektów w obszarze inwestycji infrastrukturalnych, działań z zakresu wsparcia kapitału ludzkiego oraz przedsięwzięć zmierzających do transformacji gospodarczej i społecznej regionu.
Fundusze Europejskie dla Śląskiego były negocjowane bezpośrednio pomiędzy władzami województwa a Komisją Europejską oraz poddane szerokim konsultacjom społecznym. W efekcie powstał program skrojony specjalnie pod kątem specyficznych potrzeb województwa. W programie wyszczególniono 13 obszarów wsparcia.
Alokacja środków
Zdecydowaną większość środków, bo aż 41 proc. stanowi Fundusz Sprawiedliwej Transformacji. Jest to kwota ok. 2 mld 128 mln euro. Kolejne 2 mld euro stanowią środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, które zostaną zainwestowane w takie obszary jak: efektywność energetyczna, OZE i gospodarka niskoemisyjna (ok. 703 mln euro); transport, w tym: drogi, kolej, ścieżki rowerowe, transport miejski (514 mln euro); cyfryzacja, innowacyjność i wzmocnienie konkurencyjności MŚP (376 mln euro). Pozostałe środki z EFRR zostaną zainwestowane w infrastrukturę edukacyjną, kulturalną, turystyczną, społeczną i zdrowotną. Kwota 796 mln euro z Europejskiego Funduszu Społecznego będzie przeznaczona na: wsparcie regionalnego rynku pracy (281,5 mln euro); działania edukacyjne (252 mln euro); aktywizację i integrację osób zagrożonych wykluczeniem społecznym (262 mln euro).
Kto może ubiegać się o pieniądze?
Tutaj wachlarz jest naprawdę szeroki. O unijne środki może zabiegać właściwie każdy podmiot czynnie uczestniczący w życiu społecznym – przedsiębiorstwa, jednostki samorządu terytorialnego, służby publiczne inne niż administracja, instytucje, które zajmują się ochroną zdrowia, wspierają biznes, edukację, kulturę, klastry, konsorcja naukowo-przemysłowe, partnerstwa publiczno-prywatne, a nawet związki wyznaniowe. Z Funduszy Europejskich mogą korzystać również osoby, instytucje lub grupy społeczne, które nie ubiegają się o dotację bezpośrednio, ale biorą udział w projektach, na które wsparcie uzyskał inny podmiot. W ten sposób można np. wziąć udział w szkoleniach, kursach czy studiach lub starać się o usługę rozwojową dla firmy albo wsparcie na założenie działalności gospodarczej. Tego typu projekty kierowane są przykładowo do osób bezrobotnych i długotrwale bezrobotnych, osób do 30 roku życia lub w wieku 50+ czy też wracających na rynek pracy po urodzeniu i wychowaniu dzieci, osób z niepełnosprawnościami, właścicieli i pracowników przedsiębiorstw.
ŚRODKI DLA SUBREGIONÓW
W programie Fundusze Europejskie dla Śląskiego 2021–2027 część środków Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych (ZIT) oraz poszczególnych subregionów województwa została zadedykowana na konkretne potrzeby:
• ZIT Subregionu Centralnego – 505 mln euro,
• ZIT Subregionu Południowego – 149 mln euro,
• ZIT Subregionu Północnego – 150 mln euro – ok. 87 mln euro w programie + 62,5 mln euro w Kontrakcie Programowym,
• ZIT Subregionu Zachodniego – 154 mln euro.
Łącznie na realizację Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych w programie przypada ok. 895 mln euro + 62 mln euro zagwarantowane w Kontrakcie Programowym dla Subregionu Północnego.
TO MUSICIE WIEDZIEĆ
Największą pulą środków, bo blisko 5,14 mld euro, co stanowi ok. 15 proc. całej alokacji przyznanej na programy regionalne, dysponuje program Fundusze Europejskie dla Śląskiego 2021–2027. Na tę sumę składają się środki z trzech funduszy:
• Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR),
• Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS+),
• Funduszu Sprawiedliwej Transformacji (FST).
MÓWIĄ LICZBY
35,5
Taką kwotę liczoną w miliardach euro otrzymają w sumie do zarządzania samorządy w ramach programów regionalnych. A to oznacza, że samorządy będą zarządzać rekordową jak dotychczas alokacją 44 proc. całej puli, które do Polski trafią.
Elisa Ferreira
komisarz ds. Spójności i Reform UE
– Polska ma wszelkie predyspozycje ku temu, aby stać się w Europie liderem gospodarczych przemian. Tak duże wsparcie to dowód na europejską solidarność. Z całego serca gratuluję marszałkom województw, którzy mogą mówić o sukcesie negocjacji. Dzisiaj jest formalne przyjęcie nowej rundy europejskich programów spójności. To jest kwota 76 mld euro europejskich inwestycji w Polsce. Celem są ludzie, celem są Polacy. To więcej niż tylko wsparcie finansowe. Jest to dowód na europejską solidarność i na wartość dodaną, którą wnosi Europa dla polskich obywateli. Jest to też akt uznania, że wszyscy jesteśmy powiązani, że wszyscy stoimy razem.
Jakub Chełstowski
marszałek Województwa Śląskiego
– To bodaj jeden z najważniejszych momentów w najnowszej historii regionu. Środki z nowej perspektywy unijnej, największe w historii Województwa Śląskiego przyczynią się nie tylko do rozwoju naszych małych ojczyzn. Co więcej, posłużą niemal całkowitej zmianie jego wizerunku. Historia regionu jest oparta na przemyśle ciężkim, który jest bez wątpienia fundamentem gospodarczym Śląska, jednak na tej bazie stajemy się kolebką zupełnie nowych technologii. Przyjaznych środowisku naturalnemu, a jednocześnie dających gwarancję gospodarczej ewolucji. Zdecydowaną większość środków, bo aż 41 proc., stanowi Fundusz Sprawiedliwej Transformacji, który przyczyni się do transformacji społeczno-gospodarczej województwa. Na ten cel trafią aż 2 mld 128 mln euro. Kolejne 2 mld euro stanowią środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, które zostaną zainwestowane w takie obszary jak efektywność energetyczna, OZE i gospodarka niskoemisyjna, transport, w tym: drogi, kolej, ścieżki rowerowe, transport miejski, cyfryzacja, innowacyjność i wzmocnienie konkurencyjności sektora Małych i Średnich Przedsiębiorstw. Z tych zmian będą korzystały kolejne pokolenia mieszkańców naszego województwa.
Popularne
Może Ci się spodobać
