Ruda Śląska: Zabytkowe maszyny drukarskie przejdą renowację

Zabytkowe maszyny drukarskie, skryte w podziemiach Śląskiego Teatru Impresaryjnego im. H. Bisty, wkrótce odzyskają swój dawny blask dzięki planowanej konserwacji. Prace obejmą m.in. kasztę, czyli drukarską szufladę na czcionki, oraz krajkę jednonożową, czyli gilotynę do cięcia papieru. Miasto Ruda Śląska pozyskało na ten cel 150 tysięcy złotych z II edycji Rządowego Programu Odbudowy Zabytków. Planowane zakończenie renowacji to listopad bieżącego roku.

– Po latach zapomnienia zabytkowe maszyny drukarskie będą mogły znów zachwycać – podkreśla Marta Lip–Kornatka, Miejska Konserwator Zabytków. – Odnowiona zostanie kaszta drukarska oraz krajka Excelsior. Choć stan zachowania obiektów jest dostateczny, ich wartość historyczna i naukowa jest nieoceniona. Dlatego postanowiliśmy podjąć działania, które zabezpieczą je przed dalszym zniszczeniem i przygotują do przyszłych ekspozycji. Prace będą prowadzone z pełnym poszanowaniem dla wieku i oryginalnego charakteru tych obiektów – dodaje konserwator.

Drukarnia mieszcząca się w podziemiach teatru to prawdziwa skarbnica historii poligrafii. Na jej wyposażeniu znajdują się trzy maszyny typu Heidelberg, pochodzące z lat 1897, 1908 i 1910, maszyna Augsburg z 1903 roku, krajka Excelsior, a także maszyny do perforacji, zszywania bloczków oraz nożyce do cięcia tektury. Do drukarni przynależy również zecernia z bogatą kolekcją czcionek – od małych, 6-punktowych, po ogromne, 10,5-centymetrowe litery.

Choć dokładna data powstania drukarni nie jest znana, jej początki sięgają najprawdopodobniej przełomu XIX i XX wieku. Najstarsza z maszyn, licząca już ponad 125 lat, pochodzi z 1897 roku. Każda z maszyn waży kilkaset kilogramów, a największa z nich – aż 1,5 tony. Jednym z pierwszych właścicieli drukarni był pan Kielkowski, który w okresie międzywojennym specjalizował się w drukach akcydensowych. Po wojnie maszyny trafiły pod zarząd Rudzkich Zakładów Wielobranżowych Przemysłu Terenowego, a od 1992 roku były częścią prywatnych przedsięwzięć. W 2001 roku miasto Ruda Śląska odkupiło maszyny i przeniosło je do Miejskiego Ośrodka Kultury, gdzie otwarto zabytkową drukarnię.

Warto podkreślić, że projekt konserwacji jest możliwy dzięki wsparciu z Rządowego Programu Odbudowy Zabytków. Na prace przeznaczono dokładnie 149 420,40 zł, z czego 146 431,99 zł pochodzi z dofinansowania, a wkład własny miasta wynosi 2 988,41 zł.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. W portalu Dwa Kwadranse każdego dnia piszemy o najważniejszych wydarzeniach z regionu. Bądź na bieżąco! Obserwuj Dwa Kwadranse na Facebooku, Instagramie, platformie X oraz TikToku.

Fot. UM w Rudzie Ślaskiej