„Rysunki z wykładów” prof. Wiktora Zina – niepowtarzalna wystawa w GSW „Elektrownia”

W czeladzkiej Galerii Sztuki Współczesnej „Elektrownia” można oglądać niezwykłą wystawę prac jednego z najbardziej charyzmatycznych popularyzatorów polskiej architektury i historii sztuki – profesora Wiktora Zina. Ekspozycja zatytułowana „Rysunki z wykładów” prezentuje kilkadziesiąt unikalnych prac, które powstały podczas jego wykładów akademickich – spontanicznych, pełnych ekspresji i wiedzy, przekazywanej nie tylko słowem, ale przede wszystkim kreską.

Sztuka jako forma nauczania

Wiktor Zin (1925–2007) był postacią nietuzinkową – artystą o szerokim spektrum zainteresowań i kompetencji. Architekt z wykształcenia, profesor Politechniki Krakowskiej, grafik, rysownik, malarz, konserwator zabytków, a przede wszystkim – niestrudzony popularyzator piękna polskiego dziedzictwa kulturowego. Słynął z umiejętności snucia fascynujących opowieści, które ilustrował „na żywo” przy pomocy tuszu lub węgla – ku zachwytowi studentów i widzów przed telewizorami.

Człowiek, który mówił piórkiem

Zin zasłynął nie tylko jako naukowiec i praktyk, ale także jako charyzmatyczny prowadzący kultowego programu telewizyjnego „Piórkiem i węglem”, emitowanego przez trzy dekady od 1963 roku. W nim z niezwykłą pasją i swadą opowiadał o zabytkach, historii architektury i pięknie polskich krajobrazów, ilustrując każde zagadnienie spontanicznym rysunkiem. Była to wyjątkowa forma edukacji – łącząca słowo, obraz i emocje.

Architektura opowiedziana linią

Na wystawie w GSW „Elektrownia” zobaczymy rysunki, które powstawały w salach wykładowych, często w jednym, szybkim geście – bez poprawek, za to z niesamowitą precyzją i wyczuciem formy. Przedstawiają one nie tylko zabytkowe budowle czy detale architektoniczne, ale także całe krajobrazy, scenki rodzajowe, a nawet portrety – wszystko narysowane charakterystyczną, ekspresyjną kreską, która dziś sama w sobie stała się znakiem rozpoznawczym profesora.

Artysta zaangażowany

Dorobek Zina obejmuje także konkretne działania konserwatorskie – brał udział w rekonstrukcjach i renowacjach zabytków m.in. w Krakowie, Częstochowie i Zamościu. Był współzałożycielem Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa i pierwszym prezesem reaktywowanego Towarzystwa Opieki nad Zabytkami. Jego działalność zawsze łączyła teorię z praktyką – był nie tylko komentatorem, ale i twórcą kulturowej przestrzeni Polski.

„Chciałem pokazać ludziom, co jest ładne”

Zin stworzył ponad 10 tysięcy rysunków. Jego celem nie było jedynie nauczanie – pragnął uwrażliwić społeczeństwo na piękno architektury, sztuki i krajobrazu. Jak sam mówił w jednym z wywiadów dla Polskiego Radia:
„Chciałem pokazać ludziom, co jest ładne. Takie były moje założenia. Przy pomocy telewizji chciałem wykształcić pokolenie ludzi wrażliwych na sztukę i architekturę.”

Wystawa „Rysunki z wykładów” to doskonała okazja, by przypomnieć sobie – lub poznać po raz pierwszy – postać, która w unikalny sposób łączyła sztukę, edukację i pasję. To także okazja, by przekonać się, jak wielką moc może mieć prosty rysunek – gdy tworzy go ktoś, kto nie tylko widzi, ale i rozumie piękno.

Fot. Mat. organizatora